

Kavram olarak; Hoşgörü!
Hoşgörü; her şeyi müsamaha ile karşılama durumudur. Osmanlıca’da “müsamaha, tesamüh”, İngilizce’de “tolerance”, Almanca’da “toleranz”, Fransızca’da “tolérance”, Latince’de “tolerantia, tolerare” şeklinde karşılık bulan hoşgörü kavramı, Felsefe Terimleri Sözlüğü’nde; başkalarının düşünce ve kanılarını hoş görme, onların da geçerliliklerine karşı tepki göstermeme; başkalarının düşünce ve kanılarını özgürce dile getirmesini ve düşüncelerine göre yaşamasını hoş görme tutumu olarak açıklanmaktadır.
Gerçi batıdaki hoşgörü kavramı ile bizdeki hoşgörü kavramı birbirine denk gelen bir kavram değildir. Yine de not düşelim istedik.
Hoşgörü özellikle günümüz dünyasında çok önemli erdemlerden bir tanesidir. İnsanı insan yapan, yücelten bir erdemdir. Hoşgörü kendi içinde anlayışı ve geniş yürekliliği barındırır. Hoşgörü sevmek ile ilişkili bir erdemdir. Diğer bir deyişle sevgi, hoşgörü için ön koşuldur. İçinde sevgi barındırmayan bir insandan hoşgörülü olması beklenemez. Bu nedenle sevgi ve hoşgörü birbirini tamamlayan kavramlardır. Bütün farklılıklara rağmen birlikte yaşamayı mümkün kılan karşılıklı sevgi, saygı güven ve anlayış esasına dayalı olarak kurulan iletişim süreci olarak da değerlendirilmektedir.
Bünyesinde sevgi, saygı, güven anlayış kabul gibi anlamları taşıyan, böylece uyum özgürlük gibi olumlu durumların ortaya çıkmasını sağlayan hoşgörü, hem kişilerarası ilişkilerin hem yaşanan toplumun hem de iletişim halinde olunan diğer toplumlarla ilişkilerin sağlıklı bir şekilde devamı için önemli bir değer olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çözülmenin önüne geçmede, değerlere sahip çıkmada, birey ve toplum arasındaki ilişkileri güçlendirmede, eğitime önemli görevler düşmektedir. Toplumda yaşanan ve yaşanabilecek sorunların, çözülmelerin ortadan kaldırılması için toplumdaki bireylerin başta hoşgörü olmak üzere, gerekli değerleri kazanması gerekmektedir. Bu konuda okullarımıza öğretmenlerimize ve velilerimize çok önemli görevler düşmektedir.
Hoşgörü farklılıkların sağladığı güzelliğe açık ve anlayışlı olmaktır. Hoşgörü bireylerin karşılıklı anlayış yoluyla birbirlerine duydukları karşılıklı saygıyı içerir. Hoşgörü zor durumlarla mücadele etme yeteneğidir. Sevgisizlik olduğu zaman hoşgörüsüzlük olur. Hoşgörüsüzlüğün kaynağı korku ve bilgisizliktir. Hoşgörü keşfetme yeteneğini sağlar.
Özellikle çocukların şiddetten, artan sosyal problemlerden ve birbirlerine olan saygı eksikliğinden, hoşgörüsüzlükten daha fazla etkilendikleri bir gerçektir. Pek çok ülkede anne baba ve eğitimciler tehlike oluşturan bu sorunun değerlerin öğretimi ile çözüleceğine ilişkin görüş birliğine varmıştır.
DİLEK DUMANGÖZ
Maaile Dergi Mayıs Sayısında…